| In deze rubriek presenteren wij elke maand een rabbijnse parabel (mashal) uit de midrash. Soms lijken die parabels op gelijkenissen uit het Nieuwe Testament, soms helemaal niet, maar altijd zetten ze aan tot nadenken. Deze maand, speciaal vanwege de feestmaand met alle bijhorende diners, een parabel over een koningszoon die zich niet kan beheersen aan de tafel.
Sifre Deuteronomium 43
Indien jullie zo handelen, “zal de woede van de Eeuwige tegen jullie ontbranden” (Deut. 11:17).
I. Dat lijkt op een koning die zijn zoon naar een feestzaal stuurde. Hij ging zitten en gaf hem de volgende instructies mee. Hij zei tot hem: ‘Mijn zoon, eet nooit meer dan je nodig hebt, drink niet meer dan je nodig hebt, zodat je weer in goede staat naar je huis komt.’ De zoon besteedde er geen aandacht aan. Hij at meer dan hij nodig had en dronk meer dan hij nodig had. Hij moest braken en besmeurde de zonen van het banket. Die grepen hem bij handen en voeten en wierpen hem achter het paleis.
II. Aldus zei de Heilige Gezegend zij Hij tot Israël: ‘Ik bracht jullie bijeen in een goed en wijd land, naar een land vloeiend van melk en honing om te eten van haar vruchten, om je te verzadigen met het goede en om mijn Naam te zegenen vanwege haar. Omdat jullie niet met de zegen om kunnen gaan, verdienen jullie de straf’: “En de woede van de Eeuwige zal tegen jullie ontbranden” (Deut. 11:17).
|
Hoe lees je nu eigenlijk een rabbijnse parabel (mashal)? Het is belangrijk om te weten dat de meeste rabbijnse parabels gericht zijn op het oplossen van een probleem of onduidelijkheid in de tekst van de Torah (de eerste vijf boeken van het Oude Testament). We vinden de meshalim dan ook in de midrash, een rabbijnse vorm van exegese.
In het voorbeeld links treffen we dus eerst een citaat aan uit de Torah (met een bepaald probleem), en daarna pas komt de mashal. De mashal wordt vaak geïntroduceerd met een vaste formule, zoals ‘een parabel, het lijkt op’. Na het eigenlijke verhaaltje (de mashal proper) volgt de uitleg van de mashal, waarin de brug wordt geslagen met het probleem in de Torah. Deze uitleg wordt de nimshal genoemd. De nimshal wordt vaak geïntroduceerd met het woordje ‘zo’.
Kun jij ontdekken hoe de mashal hiernaast het probleem in de Torah oplost? |
Wat een geweldig verhaal. Ik heb een grote voorliefde voor de parallellen volgens de Midrash.
De Beth van Beresjiet begint er al mee,het is ook de 1e letter van Ben…Zoon.
De 2e is Resh van Ruach,Geest.
3e leteers is de Aleph,het begin…Abba -Begin..
In den beginne zijn er de 3,herhaald in het 2e woord van de tenach..
Uitgesproken door de Aleph,daarin is de Vader,de Zoon en de Geest aanwezig…in de Aleph..
Maar ook het verhaal van de twee huizen vinden we in dat 1e woord terug.
Beth =huis en de getalswaarde is 2.
Zij worden in de hand Yod van de Vader Aleph tot één mieuwe mens. (Eze.37.15> & Ef.2:10-14.
Er staat nog meer natuurlijk…De “vreemdeling”of barmhartige Samaritaan komen we vaak tegen in het o.t.,,De Ayin (ogen-70) verwijzen ernaar.
Het onderscheid,tweedeling naar verschillende raakvlakken om de tekst heen wordt vaak numeriek onderbouwd..
Breekpunt lijkt mij, is de tweedeling van Israel in Juda en Efraim.
De opstand tegen God waarbij men voor een koning koos resulteerde hierin.
Jerobeam de knecht werd koning..daar zegt spreuken iets over..
Dat deed Salomo ook in Pred.4:13-16.
Efraim zou gezaaid worden (duidelijk N.T. woord) en vermengd met de volkeren.
Deze Goyim,niet Joden. (Joden zijn van Juda en na de tweedeling van het huis van Juda,inclusief allen die zich bijvoegden uit de andere stammen en volkeren,zij allen noemen zich “Joods”.)
Deze Vreemdelingen zien we in het N.T. steeds terug.
Na de verkoop,dood,gevangenis (1 Pet.) opstanding,verhoging en naamsverandering van JOZEF (!)
Veranderd het typebeeld van Jozef-Yeshua naar Zafaneath Paneach-Gemeente..De grote opdracht uit Matt. het zendingsbevel horen we als Jozef de opdracht geeft het graan te verzamelen..De 1e gemeente geeft er gehoor, al snel (in de 4e eeuw) overgenomen door het verwesterde christendom..
Bij Zafaneath Paneach (het geheim onthuld) werd het graan verkocht…Een verwijzing naar het katholisisme. Daarna zien we nog het Protestantisme en de Charismatische beweging in de tekst terug. samen met de herstellende 1e gemeente sinds 1948 weer op de “kerkelijke kaart”. Hieruit komt de “Benjaminsgemeente”, de Laatste generatie Joden die de Heer ontmoeten.(Dan zullen zijn zien wie zij doorstoken hebben) De vier zij-stromen uit Israel zien we al aangekondigd in Gen. 2.10..Niet bij toeval: De 2 en de 10 (verwijzend naar Juda 2 stammen en Efraim 10) komen we door de gehele bijbel tegen. Er is nog wat te ontdekken..